برگزاری نشست تخصصی «چالش‌های ازدواج نسل جوان با نگاهی به آسیب‌شناسی رواج ازدواج سفید»
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی استان هرمزگان، دکتر سیده نرجس زمانی متخصص حوزه روانشناسیسیده نرجس زمانی، عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، در حاشیه نشست تخصصی «چالش‌های ازدواج نسل جوان با نگاهی به آسیب‌شناسی رواج ازدواج سفید» که با همت معاونت فرهنگی و کانون برهان سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی هرمزگان برگزار شد، ، اظهار کرد: ازدواج یکی از شاخص‌های مهم کیفیت زندگی است. به این معنی که اگر فردی ازدواج موفق یا همراه با شکستی داشته باشد، همه جنبه‌های زندگی آن فرد نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
وی افزود: در فرهنگ ما اگر فردی در ازدواج خود شکست بخورد، حتی اگر شخص بسیار موفقی در کار و اجتماع باشد اما این مسئله تمام جنبه‌های زندگی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مسائل ازدواج از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت است. در برخی فرهنگ‌ها هر اندازه افراد مجرد، تحصیل کرده باشند یا شغل پر اعتباری داشته باشند اما همچنان از سوی خانواده به عنوان کسی که شخص کاملی نیست در نظر گرفته می‌شوند.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: همان اندازه که ممکن است فردی اشتیاق و شوق ازدواج را داشته باشد، به همان اندازه ترس، دلهره و نگرانی به این مسئله دارد. هولمز و راهه از روانشناسان بزرگ، فهرستی تهیه و ۱۰۰ مورد از وقایع استرس‌زای زندگی را شناسایی کردند. در این لیست نمره ۱۰۰ را به واقعه‌ای داده‌اند که بیشترین تنش را برای فرد به همراه دارد و آن واقعه از دست دادن و مرگ همسر است. در این طبقه‌بندی طلاق نمره ۷۳ را گرفته و خود موضوع ازدواج که شاید موضوعی لذت‌بخش به نظر برسد نمره ۵۰ را کسب کرده است.
زمانی ادامه داد: این مسئله نشان‌دهنده این است که از دست دادن همسر، طلاق و جریان ازدواج موضوعاتی هستند که می‌توانند فشار روانی زیادی را برای فرد ایجاد کنند و این فشار می‌تواند خیلی از جنبه‌های زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. ازدواج باعث تأمین شدن برخی نیازها و انتظارات فرد از زندگی می‌شود. یکی از مهم‌ترین این نیازها همان نیازهای عاطفی طرفین است. وقتی فرد در رابطه‌ای امن، دوطرفه و همراه با شناخت قرار داشته باشد، برطرف شدن نیازهای عاطفی در این رابطه می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد.
وی عنوان کرد: یکی دیگر از مهم‌ترین نیازها، نیازهای جنسی است که یکی از نیازهای فیزیولوژیکی ماست که پایه و اساس خیلی از نیازهای دیگر است. حس تعلق و اینکه فرد به یک محیط، شخص یا جریانی تعلق داشته باشد و احساس چهارچوب داشتن کند برای افراد لذت‌بخش است. حس تعلق در روابط سطحی ممکن است به علت ترس از دست دادن، تنها مانده و رها شدن اتفاق نیفتد. وقتی فرد احساس تعلق و امنیت کند، به دنبال رشد، تعالی و ارتقای توانمندی‌های خود خواهد بود.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره اضافه کرد: احساس صمیمیت و تعهد در ازدواج اتفاق می‌افتد اما ازدواج مسئله پیچیده‌ای است و اینکه ۲ فرد با ۲ جنسیت، فرهنگ، خانواده، تحصیلات و پایبندی‌های متفاوت کنار هم قرار بگیرند و رابطه آن‌ها در همه زمینه‌ها کامل باشد، دور از ذهن است. این مسئله، ازدواج را سخت و ترسناک می‌کند و برای افرادی که قدرت سازگاری پایینی داشته و خودمحوری بیشتری دارند سخت‌تر نیز خواهد بود.
زمانی بیان کرد: امروز یکی از چالش‌های اصلی در جامعه فرار جوانان از ازدواج است. خیلی از افرادی که موقعیت ازدواج را دارند اما از آن فرار می‌کنند، از شکست در آن و پیامدهایش می‌ترسند. چالش‌های ازدواج بسیار متعدد است که برخی ممکن است در کنترل فرد باشد و بسیاری نیز ممکن است قابل کنترل نباشد. امروز یکی از چالش‌های بزرگ موجود در مسر ازدواج، مسائل اقتصادی است. تغییر سبک زندگی امروز که شامل مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی است نیز به این مسئله دامن می‌زند.
وی اظهار کرد: مسئله مهم دیگر، سطحی شدن معیارهای ازدواج است. مسائل مادی و جذابیت‌های ظاهری تبدیل به معیار شده‌اند و این در حالی است که ممکن است پس از گذر از دوران اوج هیجانات رابطه، فرد متوجه شود که طرف مقابل بسیاری از معیارها شامل اخلاق، مسئولیت‌پذیری و بلوغ رابطه را ندارد. یکی دیگر از چالش‌ها خودمحوری افراد است، افراد دوست دارند با فردی ازدواج کنند که ۱۰۰ درصد کامل است و تنها خود را در نظر می‌گیرند.
این متخصص حوزه روانشناسی افزود: یکی از موضوعاتی که باعث سخت شدن مقوله ازدواج شده، کنش‌های اجتماعی است که در حال وقوع است. متأهل‌ها همواره از این صحبت می‌کنند که ازدواج مسئله سخت و پیچیده‌ای است و نظرات سوگیرانه‌ای ارائه می‌دهند که باعث می‌شود جوان مجردی که تاکنون این تجربه را نداشته دچار تغییر نگرش در مسئله ازدواج شود.
زمانی تصریح کرد: این موارد و موارد بسیار دیگری باعث می‌شوند سن ازدواج بالا رود و دیدگاه‌ها نسبت به ازدواج منفی شود. برخی سبک زندگی مجردی را انتخاب می‌کنند نه به این دلیل که دوستش دارند، بلکه به این دلیل که از مسئولیت‌ها و سختی‌ها و پیامدهای ازدواج می‌ترسند. انسان موجود اجتماعی است و نیازهای عاطفی و جنسی دارد و تغییراتی در این زمینه در جامعه ایجاد شده که ازدواج سفید یکی از چالش‌های این مسئله است.
وی عنوان کرد: مسئله ازدواج سفید به علت تابو بودن و محدودیت‌های شرعی و قانونی هنوز در جامعه پذیرفته نیست و این مسئله باعث می‌شود این‌گونه روابط در خفا اتفاق بیفتد. وقتی مسئله‌ای را مخفی می‌کنیم دیگر بر روی آن آسیب‌شناسی صورت نمی‌گیرد. وقتی مسئله‌ای را نپذیریم نمی‌دانیم جه عواقبی را ایجاد خواهد کرد. ازدواج سفید به این معنی است که دو فرد باهم در یک خانه بدون رعایت تشریفات سنتی و فرهنگی و عرفی و قانونی همزیستی می‌کنند.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: در این‌گونه روابط اینکه افراد چه اندازه متعهد و سازگار باشند روی میزان کیفیت این رابطه تأثیرگذار خواهد بود. وقتی یک جریان اتفاق می‌افتد و ما درصدد انکار و سپس برخورد با آن برمی‌آییم و می‌بینیم که این جریان به روند خود ادامه می هد و ما نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم، لاجرم آن را می‌پذیریم.
زمانی اضافه کرد: امروز برخی کشورهای اروپایی مانند فرانسه، سوئد، نروژ، اسپانیا و ... این سبک از زندگی را پذیرفته‌اند و برای آن مسئولیت‌ها و ضمانت‌های قانونی تعریف کرده‌اند تا افراد حق و حقوق و تکالیفی در رابطه داشته باشند.
وی به تشریح دلایل افزایش استقبال از ازدواج سفید پرداخت و گفت: یکی از این دلایل عدم علاقه به ازدواج رسمی به خصوص در بین زن‌های مستقل امروزی، این است که در قوانین ما در بسیاری موارد تبعیض‌هایی علیه زن‌ها اتفاق افتاده است. زن‌ها در سند ازدواج حق خروج از کشور، حق اشتغال، انتخاب محل سکونت، حق طلاق، حضانت فرزندان و ... را ندارند و همه این‌ها باعث می‌شود که برخی احساس کنند در یک رابطه رسمی حقشان ضایع می‌شود. البته خیلی وقت‌ها نیز شاهد هستیم که در بسیاری از موقعیت‌ها مانع حضور بانوان شده‌اند.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره بیان کرد: به همین دلیل خیلی از زن‌هایی که فکر می‌کنند باید حق برابر در یک رابطه داشته باشند، نسبت به ازدواج دیدگاه مناسبی ندارند. حتی مردهایی که از بعد دیگری به برابری فکر می‌کنند و پرداخت یک‌طرفه هزینه‌های زندگی و مهریه را عادلانه نمی‌دانند نسبت به ازدواج دلسرد می‌شوند. وقتی افراد ازدواج رسمی را قبول نداشته باشند، شاید یکی از جایگزین‌ها برای آنان ازدواج سفید باشد.
زمانی اظهار کرد: بالا رفتن سن ازدواج و کاهش موقعیت ازدواج یکی از موضوعات دیگری که باعث رواج ازدواج سفید می‌شود و همچنین ادامه تحصیل در شهری دیگر و مهاجرت نیز می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد. در تحقیقات انجام شده همه افراد وارد مسئله ازدواج سفید نمی‌شوند و به نظر می‌رسد افراد با ویژگی‌های خاصی وارد این‌گونه روابط می‌شوند. افراد تنوع‌طلب، لذت‌جو و هیجان‌خواهی که به دنبال آزادی هستند و هرگونه قید و بندی حالشان را بد می‌کند، از جمله این افراد هستند.
وی افزود: در واقع بیشتر افرادی که وارد روابطی از نوع ازدواج سفید می‌شوند طرحواره‌های مشخصی دارند. در روانشناسی، یک طرحواره نمایانگر الگوهای فکری یا رفتاری است که دسته‌های مختلف اطلاعات و روابط میان آن‌ها را سازماندهی می‌کند. همچنین طرحواره می‌تواند به عنوان یک ساختار روانی از ایده‌های پیش‌ساخته، یک چارچوب فکری برای ابعاد مختلف جهان و یا سیستمی برای سازمان دادن و درک کردن اطلاعات جدید تعریف شود.
این متخصص حوزه روانشناسی ادامه داد: افرادی که فکر می‌کنند ارزشمند نیستند و یا تله تأییدجویی، رهاشدگی و بی‌اعتمادی دارند با مسئله ازدواج درگیر هستند و بیشتر به سمت ازدواج سفید کشیده می‌شوند. همچنین برخی اختلالات شخصیتی مانند خودنمایشی نیز موجب کشیده شدن افراد به این نوع روابط می‌شود.
زمانی تصریح کرد: تجربه شکست یا طلاق نیز یکی از موادی است که موجب رواج بیشتر ازدواج سفید می‌شود. این افراد احساس نیاز به وارد شدن در یک رابطه عاطفی و جنسی را دارند اما از اینکه دوباره در موقعیت شکست قرار بگیرند می‌ترسند و به سمت ازدواج سفید کشیده می‌شود.
وی به تشریح پیامدهای ازدواج سفید پرداخت و عنوان کرد: وقتی افراد در یک رابطه امن قرار دارند اهداف بلندمدت‌تری را می‌توانند برای خود داشته باشند اما وقتی نمی‌دانند آینده چگونه خواهد بود، بلاتکلیف بوده و نمی‌توانند برنامه‌ریزی بلندمدتی برای زندگی خود داشته باشند. این مسئله باعث می‌شود افراد استعدادها و فرصت‌های جوانی خود را هدر دهند.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: ترس، اضطراب و نگرانی از برملا شدن چنین رابطه‌هایی نیز یکی دیگر از پیامدهای آن است. چون این نوع روابط ممکن است از لحاظ شرعی و قانونی جرم انگاری شود و برای افراد بار کیفری داشته باشد. همچنین در خیلی مواقع افراد در این‌گونه روابط نمی‌توانند در بسیاری از موقعیت‌ها و بزنگاه‌های زندگی در کنار فرد مقابل خود باشند.
زمانی بیان کرد: همواره ترس از دست دادن و احساس ناامنی همراه با افرادی است که در رابطه ازدواج سفید قرار دارند و این مسئله ممکن است موجب تعارضاتی شود. وقتی این ترس‌ها مزمن شوند می‌توانند تمام روان و جسم یک فرد را از بین ببرند. محروم بودن از حق و حقوق قانونی یکی دیگر از پیامدهای این‌گونه روابط است.
وی اظهار کرد: آسیب‌های ازدواج سفید برای بانوان بیشتر است، چراکه زمان باروری خانم‌ها از حدود ۲۰ تا حدود ۴۵ سالگی است و وقتی چندین سال از عمر مفید خود را در یک رابطه بلاتکلیف قرار می‌دهند، فرصت مادر شدن را نیز از خود می‌گیرند.
وی اظهار کرد: افرادی که وارد ازدواج سفید می‌شوند آدم‌هایی هستند که میزان پایبندی‌شان به رابطه کم است و ترس از تعهد دارند. انحرافات و آسیب‌های جنسی، روابط مثلثی و گروهی و رابطه با هم‌جنس و ... از دیگر پیامدهای ازدواج سفید است و همین موارد نیز آسیب‌های دیگری را نیز در پیش خواهد داشت. اگر روابط از نوع ازدواج سفید مکرراً با افراد مختلف در زندگی افراد تکرار شوند، ممکن است دچار آشفتگی روانی شوند.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تصریح کرد: افرادی که از یک رابطه آشفته بیرون می‌آیند به موقعیتی می‌رسند که نسبت به خود احساس نفرت و بی‌ارزشی دارند و بدترین حالت وقتی است که افراد دیگر فرصتی برای جبران این آسیب‌ها و پیامدها نداشته باشند. ترس از مرگ به جهت زندگی زیست نشده، افسردگی و حتی خودکشی از پیامدهای آن است. روابط ناپایدار باعث می‌شود که خردمندی اتفاق نیفتد و یأس و ناامیدی بر فرد چیره شود.
زمانی یادآور شد: بسیاری از افرادی که وارد روابط از نوع ازدواج سفید می‌شوند دچار مشکلات مالی و خانوادگی هستند که در صورت حمایت دیگر به این سمت کشیده نمی‌شوند.
نظر شما :